Жалпы сұрақтар

Негізінен, суды тәуліктің кез келген уақытында ішуге болады, дегенмен егер сіз жүрек-қан тамырларының ауруларына шалдықсаңыз немесе ісінуге бейім болсаңыз, сұйықтықты ұйықтар алдында кемінде 2 сағат бұрын ішу ұсынылады. Бұл жағдайда тұзды тұтынуды да шектеген дұрыс, өйткені тұз сұйықтықты ұстап қалуға септігін тигізеді және ісінуге алып келуі мүмкін.

ГИ көбінесе дайындау процесінде өнім құрылымының бұзылу дәрежесіне байланысты болады. Осылайша, мысалы, жармалар үшін ГИ оларды әдеттегідей немесе буда пісіргеніңізге қарамастан өзгермейді, ал көкөністер үшін айтарлықтай ұқыпты жылумен өңдеу кезінде ГИ шындығында төмен болады. Көкөністерді көбірек пісіру арқылы олардың құрылымын бұзасыз, көмірсудың айтарлықтай жылдам сіңірілуі орын алады, соның салдарынан ГИ да айтарлықтай жоғары болады.

Ақуыздар салмақ азайту процесіне өз үлесін қосады, олар – теңгеріммен тамақтанудың бір бөлігі және энергия алмасуға қатысушы. Негізінен ағзада ақуыздар қоры болмайды, ол тағаммен бірге берілген кезде толықтай қайта өңделеді, ал олардың қорытылуына және сіңуіне көп энергия қажет, ал оны ағза тері астындағы май мен жасуша қорынан алады. Бұл ретте рационнан жылдам көмірсуларды алып тастау маңызды, әйтпесе ағза май қорының орнына энергияны олардан алады да, салмақ азаймайды. Арықтау процесі – бұл теңгерімді тамақтанудан, физикалық белсенділіктен және энергия шығындау балансынан, сонымен қатар позитивті көңіл күй мен мотивациядан тұратын әрекеттер кешені.

Шылым шегу кезінде дәм сезу рецепторларының жұмысы нашарлайды. Шылым шегуден бас тартқан кезде осы рецепторлар өздерінің жұмысын қалпына келтіріп, толық қанды дәм сезу қабілеті оралады. Тағам ләззат сыйлап, шылымды алмастыру арқылы жаңа тәуелділікке айналады. Тағы бір себебі – никотин зат алмасу процесін жылдамдатуға септігін тигізеді. Бұдан шылым шегетін адамдар шылым шекпейтіндерге қарағанда колорияны көбірек тұтынатыны шығады. Шылым шегуді тоқтатқан кезде ағза энергия мен калорияның үйреншікті мөлшерін ала алмайды, сондықтан күйзеліс салдарынан тағамды «қорға жинайды».  Оның үстіне, кейде көбі шылым шегумен алмастыратын тағамға психологиялық тәуелдік те бар. Нәтижесінде шылым шегуден бас тартқан кезде салмақтың артуына ұшыраймыз.
Қалай шылым шегуден бас тартуға және салмақ қоспауға болады? Ең алдымен шылым шегуден бас тартқыңыз келетініне сенімді болуыңыз керек. Витаминдермен, минералдармен және антиоксиданттармен байытылған дұрыс тамақтану рационы – сіздің ең негізгі көмекшіңіз. Егер психоэмоционалды тәуелділік бар болса, жүрек жалғап алу үшін ұсақтап туралған жемістер мен көкөністерді (алма, сәбіз, балдыркөк және басқалары) тұтынуға болады. Таза ауада жүру және физикалық белсенділік (жүзу, жүгіру, фитнес, таза ауада ойнау), дұрыс ұйқы және әрине туған-туыстарың мен достарыңның қолдауы, өз шешіміңе деген сенімділік маңызды.  

Сізге қажетті ақуыздың дәл мөлшері сіздің негізгі зат алмасуыңыздың параметрлерімен анықталады. Орташа есеппен бұл – салмағыңыз барлық көрсеткіштер бойынша (жасы, бойы және басқалары) нормаға сәйкес келген жағдайда 1 килограмм салмаққа 1 грамм. Бұл ретте ағзаға берілетін ақуыздың кемінде 30% өсімдік көздерінен болуы тиіс.

Жоқ, витаминдерге дағдыланып кету мүмкін емес. Алдын алу мақсатында күн сайын тұтынуға арналған кешендерде (мысалы, Oriflame ұсынған Wellness) витаминдер мен минералдардың мөлшері адамның орташа тәуліктік қажеттілігіне сәйкес келеді және ағзаға жинала алмайды. Бұл кешендерді де күн сайын қажет болатын тағам сияқты тұрақты қабылдау қажет. 

Мұндай жағдайдың себебі бірнеше болуы мүмкін – ақуыз-энергетикалық, витаминді-минералды жеткіліксіздік, жоғары физикалық жүктемелер, теңгерілмеген тамақтану, түрлі аурулар. Бұл себептер бірден емес, бірнеше ай өткен соң көрінуі мүмкін. Ішкі себептермен қатар, өмір сүру салты да өз үлесін қосады: мысалы, шаш қайта-қайта бояудан, химиялық бұйралаудан немесе сәндеуден, дұрыс таңдалмаған сусабыннан және фенмен шектен тыс кептіріп жіберуден зардап шегуі мүмкін. Бірақ ең алдымен тамақтану рационының дұрыстығына назар аудару қажет. Тезірек салмақ түсіру жолында сіз рационыңыздан майды толықтай алып тастап, майда еритін витаминдер ағзаға сіңе алмай қалған болуы мүмкін. Өзгерістердің алғашқы себептерін талқылай отырып, барлық мүмкін болатын факторларды талдауды, тамақтану рационын реттеуді ұсынамыз. Қажет болған кезде диетологқа және трихологқа жүгініңіз. Рационыңызға мамандандырылған кешендерді қосыңыз, мысалы Шаш пен тырнаққа арналған нутрикешен, ол сау шаш пен мықты тырнақ үшін қажетті нәрлендіретін заттардың берілуін қамтамасыз етеді.