Жылы шам жарығы: гаджеттер денсаулық пен сұлулыққа қалай әсер етеді

Біз күнделікті қолданатын ноутбуктардың, смартфондардың, айпадтар мен басқа да гаджеттердің абырой-беделі жақсы емес. Көкшіл сәулелену адамның денсаулығы мен күйіне жағымсыз әсер етеді. Оны кім айтқан? Зерттеп көрейік.

1. ОЛАР БҮКІЛ ЖЕРДЕ

Мобильді телефон, планшет, теледидар немесе компьютер ғана көк сәуле шығармайды. Негізгі көзі (ойламайсың!) – күн сәулесі. Күн сәулесі ультракүлгіннен (UV) бастап инфрақызылға дейінгі құбылмалы спектрді қамтиды, ондағы көк сәуле спектрдің көпшілік бөлігін алып жатыр. Шын мәнінде, көк түс адам көзіне көрінетін түстердің үштен бірін құрайды. Айтпақшы, аспан көк түсті.

2. СЕРГІТУ

Жасыл немесе қызыл түстен айырмашылығы көк түстің толқындарының ұзындығы қысқа және тербелу жиілігі жоғары болады. Бұл дегеніміз көк түс кейде көздің түбіне дейін жетеді, ал қалғандары барар жолда ыдырайды, ал көріністің айқындығы аздау болады. Көгілдір экран алдында күніне қанша уақытымызды өткізетіндігімізді есепке алсақ, біздің көздерімізге үнемі күш түседі, ал біз тез шаршағанымызды, қысым мен бас ауырғанын сеземіз.

3. ТАҒЫ БІР МАҚАЛА, СОСЫН ҰЙЫҚТАЙМЫН

Таныс жағдай: түн ортасынан бағана ауып кеткен, ал сен әлі смартфоныңнан ажырай алмай отырсың ба, ал оны қасыңа қойғаннан кейін ұзақ уақыт ұйықтай алмайсың ба? Таңданатын ештеңе жоқ, өйткені көк түс – танымал ұйқы бұзушы. Біздің организміміз көк түске асқан сезімталдыққа ие, көк түстің биоырғаққа (ұйықтау, сергек болу кезеңдеріне және организмнің қайталанатын басқа да құбылыстарына жауапты ішкі «сағат») араласуға мүмкіндігі бар. Біз алуан түрліміз: кейбіреуімізге көк түс көбірек әсер етеді, ал кейбірімізге азырақ. Бірақ факт: ұйықтар алдында әлеуметтік желілерде, ютубта немесе теледидар алдында отыру биоырғақтың бұзылуын туындатуы мүмкін. Қалай қоюға болады? Ертең ұйқыдан қалай тұратындығыңды ойла. Сөйтіп гаджеттерді таңертеңге дейін қалдыра тұруға тырыс.

4. БӘРІ СОНДАЙ ЖАМАН ЕМЕС  

Осының бәріне қарамастан, көк түстің жағымды қасиеттері де бар. Оның когнитивтік функциялары бар екендігі және көңіл-күйді көтеретіндігі дәлелденген. Сонымен қатар, көк түстің әсері организмге дұрыс биоырғақты ұстап тұруға көмектеседі. Егер ашық күнде қыдырып қайтуға мүмкіндік бар болса, оны жіберме.

5. ЖАҒЫМСЫЗ ӘСЕРДІ ҚАЛАЙ АЗАЙТУҒА БОЛАДЫ?

Ақиқат жауап: гаджеттерді азырақ пайдалану. Қанша таңғаларлық болса да – көбірек көзіңді жыпылықтату керек: көзімізді жыпылықтатпай экранға қаншалықты ұзақ қарасақ, көздің жағымсыз құрғау сезімінің пайда болу ықтималдығы соншалықты жоғары болады. Сондықтан көздеріңді көбірек жыпылықтат. Тағы бір жолы: сәулеленудің әсерін барынша азайту үшін смартфонның, планшеттің және компьютердің экранына арнайы жарық сүзгішті сатып ал. Мұндай фильтр теріні ультракүлгін сәулеленудің жағымсыз әсерінен қорғауға көмектеседі және терінің мерзімінен бұрын қартаюының алдын алады. Тағы бір жолы: SPF 50 NovAge бетке арналған мультифункционалды қорғаныс кремі. Бұл крем терінің UVA- и UVB-сәулеленуден барынша қорғалуын қамтамасыз етеді және UVA/PA++++ сүзгісі бар.

 

Мәтін: